sir Halford Mackinder – Demokratyczne ideały a rzeczywistość
Kolejna klasyka geopolityki. Książka napisana zaraz po 1. wojnie światowej opisuje przyczyny wybuchu wielkiej wojny. Wcześniej autor skrupulatnie przedstawia historię świata z perspektywy imperiów morskich i lądowych. Wytłuszcza, jakie znaczenie ma heartland, czyli centralna część eurazji (oraz osobno centralna część afryki) dla wpływania na sytuację i politykę wyspy światowej, przez którą rozumie połączone obszary europy, azji i afryki.
W drugiej części opisuje ideały wolności narodów i ludzi w odniesieniu do zagadnienia „going concern”, czyli pewnego niemożliwego do zahamowania sposobu postępowania skutecznych państw czy narodów. Wiele miejsca poświęca Niemcom i ich „Kultur”, która w odróżnieniu od Anglosasów nie przykładała takiego znaczenia dla demokracji czy liberalizmu. Autor w końcowej części pokłada wielkie nadzieje w Lidze Narodów, która ma zapewnić współpracę i braterstwo między narodami, ale sami wiemy jak to się później skończyło.
Książka może nie trudna, ale momentami ciężko się ją czyta, a bez przypisów byłoby już całkiem ciężko. Natomiast uświadamia na pewno dwie rzeczy. Po pierwsze – jak myślą mocarstwa, realizując swoje interesy bez oglądania się na innych, konsekwentnie wykorzystując możliwości. Po drugie – jak wielkie znaczenie ma demografia jako paliwo dające państwom siłę.
